Ticari elektronik ileti, mevzuatımızda; “Telefon, çağrı merkezleri, faks, otomatik arama makineleri, akıllı ses kaydedici sistemler, elektronik posta, kısa mesaj hizmeti gibi vasıtalar kullanılarak elektronik ortamda gerçekleştirilen ve ticari amaçlarla gönderilen veri, ses ve görüntü içerikli iletiler” olarak tanımlanmaktadır. Son dönemde giderek artan ticari elektronik ileti yoğunluğunu yeni esaslara bağlamak amacıyla, 04.01.2020 tarihli Resmî Gazete’de “Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” yayınlanmıştır.
Prensip olarak, hizmet sağlayıcı mal ve hizmetlerini tanıtmak, pazarlamak, işletmesini tanıtmak ya da kutlama ve temenni gibi içeriklerle tanınırlığını artırmak amacıyla alıcıların elektronik iletişim adreslerine gönderdiği ticari elektronik iletiler için alıcının kendisinden önceden onay almak zorundadır. Getirilen değişiklikle, onayın bizzat “alıcı”dan alınmasına alternatif olarak, İleti Yönetim Sistemi (iys.org.tr) üzerinden de alınabileceği eklenmiştir.
İleti Yönetim Sistemi Nedir?
İleti Yönetim Sistemi, yönetmelikte “ticari elektronik ileti onayı alınmasına, reddetme hakkının kullanılmasına ve şikâyet süreçlerinin yönetilmesine imkân tanıyan sistem” olarak tanımlanmıştır. Bununla birlikte merkezi bir sistem kurularak hem ileti gönderenlerin hem de alıcıların ticari iletiler ile ilgili işlemlerinin ortak bir kanaldan yürütülmesi öngörülmektedir.
Yapılan değişiklikle, elektronik ileti göndermek isteyen gerçek ve tüzel kişilerin İleti Yönetim Sistemi’ne kaydolması zorunlu hale getirilmiş; hizmet sağlayıcıların yalnızca İleti Yönetim Sistemi üzerinde onayı bulunan alıcılara ticari elektronik ileti gönderimi yapabilmesi düzenlenmiştir.
Alıcıların onayı üç şekilde alınabilecektir:
1. Yazılı olarak,
2. Her türlü elektronik iletişim aracıyla
3. İleti Yönetim Sistemi üzerinden.
Sistem üzerinden alınmayan onayların, hizmet sağlayıcı tarafından 3 (üç) iş günü içinde İleti Yönetim Sistemi’ne kaydedilmesi gerekecektir. Sisteme kaydedilmeyen onaylar ise geçersiz kabul edilecektir.
Yönetmelikte düzenlenen reddetme hakkı kapsamında alıcı; istediğinde hiçbir gerekçe göstermeksizin ticari elektronik ileti almayı reddedebilir. Alıcının ret bildiriminde bulunması, bildirimin yapıldığı iletişim kanalına ilişkin onayı geçersiz kılar. Hizmet sağlayıcı, kendisine iletilen ret bildirimlerini de 3 (üç) iş günü içinde İleti Yönetim Sistemi’ne bildirmekle yükümlü olacaktır.
Yönetmelik kapsamında alınan onaylar 1 Haziran 2020 tarihine kadar hizmet sağlayıcılar tarafından İleti Yönetim Sistemi’ne aktarılmak zorundadır. Bu tarihten sonra alıcılara, onayların sisteme yüklendiği ve 1 Eylül 2020 tarihine kadar kontrol edilmediği takdirde bu onayların geçerli sayılacağı bilgisini içeren bir ileti gönderilecektir.
Netice olarak, bu sistem ile, alıcılar için elektronik ticari iletilerle ilgili verdikleri onayları takip etmek, düzenlemek ve gerekli olduğunda şikâyet etmek bakımından; hizmet sağlayıcılar için ise onay süreçlerini yürütmek, reddetme hakkını kullanan alıcıları takip etmek ve şikâyet halinde Sistem üzerinde zaman damgası ile işaretlenen onayları kanıtlamak bakımından kolaylık sağlanacaktır.